به گزارش خبرنگار مهر، محمدصابر باغخانی‌پور، مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران در نشست خبری که به مناسبت هفته محیط زیست با حضور اصحاب رسانه برگزار شد، به تشریح برنامه‌های شهرداری تهران پرداخت و بر اهمیت مشارکت مردمی و نقش اساسی محیط زیست در توسعه پایدار شهری تأکید کرد.
وی در ابتدای سخنان خود گفت: امروز هم به مناسبت هفته محیط زیست این نشست با اصحاب رسانه برگزار شد تا برنامه‌های شهرداری تهران را اعلام کنیم. ما معتقدیم که محیط زیست مانع توسعه نیست، بلکه بستری برای توسعه است. پایداری شهر منوط به حفظ این بستر است و برای تحقق این هدف، باید فعالیت‌های گسترده‌ای انجام دهیم.
باغخانی‌پور با تأکید بر دیدگاه کل‌نگر شهرداری تهران نسبت به محیط زیست افزود: ما باور داریم که محیط زیست متعلق به مردم است. اعتقاد ما بر این است که محیط زیست یک وظیفه همگانی است و شهرداری تهران بستر لازم برای مشارکت مردمی در این زمینه را فراهم کرده است.
وی ادامه داد: شهرداری تهران در مسیر تبدیل شدن پایتخت به شهری دوست‌دار محیط زیست گام برداشته است. در همین راستا، اداره کل محیط زیست تهران برای هفته محیط زیست شعار باهم برای محیط زیست تهران دوست‌داشتنی را انتخاب کرده است. این شعار نشان می‌دهد که مشارکت مردمی مهم‌ترین رکن در حفظ محیط زیست است.
مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران با بیان اینکه نگاه شهرداری به محیط زیست صرفاً یک نگاه تزئینی و سطحی نیست، تصریح کرد: محیط زیست یک امر مصنوعی برای شهرداری تهران نیست. سال ۱۴۰۳ سال محیط‌زیستی شهرداری تهران بود و در این سال فعالیت‌های خوبی رقم خورد. ما می‌خواهیم به این نکته تأکید کنیم که محیط زیست را فانتزی نمی‌بینیم، بلکه تمامی اقداماتی که در این حوزه انجام می‌شود با دقت و ارزیابی موشکافانه صورت می‌گیرد.
وی همچنین به برخی چالش‌های گذشته اشاره کرد و گفت: شاید در گذشته با عقب‌افتادگی‌هایی روبه‌رو بوده‌ایم، اما ما معتقدیم که این عقب‌ماندگی‌ها را جبران کرده‌ایم. ما محیط زیست را پله‌ای برای ارتقای خودمان نمی‌دانیم، بلکه آن را اساس و بستر توسعه پایدار شهر می‌دانیم.
باغخانی‌پور به برنامه‌های هفته محیط زیست شهرداری تهران اشاره کرد و گفت: در این هفته، شهرداری تهران برنامه مفصلی را تدارک دیده که از امروز آغاز می‌شود. در طول هفته، برنامه افتتاح نیروگاه خورشیدی را داریم و همچنین رونمایی از طرح پرچمداری در دستور کار است. در قالب این طرح، هر منطقه‌ای از تهران که در حوزه محیط زیست عملکرد شاخصی داشته باشد، به عنوان الگوی محیط زیستی شناخته و به مردم معرفی می‌شود. این منطقه باید به الگویی برای سایر مناطق تبدیل شود و هر منطقه نیز براساس پتانسیل‌های محیط زیستی خود شناخته خواهد شد.
تنها راه مقابله با آفت سوسک پوست‌خوار، قطع و امحای درختان آلوده است
مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران، با اشاره به مشکلات زیست‌محیطی ناشی از جنگل‌کاری‌های انجام‌شده در دهه‌های گذشته در تهران گفت: در سالیان خیلی دور، شاید ۵۰ یا ۶۰ سال گذشته، دوستانی زحماتی کشیدند و در سطح شهر تهران، به‌ویژه در شرق و غرب پایتخت، جنگل‌هایی ایجاد کردند. از جمله این موارد می‌توان به پارک چیتگر در غرب تهران اشاره کرد.
وی افزود: اما دو نکته نادرست در این اقدامات وجود داشت؛ اول اینکه از گونه‌های غیر بومی استفاده شد و دوم اینکه تک‌کشتی صورت گرفت، یعنی فقط یک گونه درخت در این فضاها کاشته شد. این دو مورد، امروز بزرگترین آسیب را به محیط زیست شهری تهران وارد کرده است.
باغخانی‌پور ادامه داد: تک‌کشتی باعث می‌شود در صورت بروز آفت یا بیماری، تمامی درختان آسیب‌پذیر شوند. هم‌اکنون نیز تهران با این مشکل مواجه است؛ چون بیشتر درختان از نوع کاج هستند، و آفتی تحت عنوان سوسک پوست‌خوار به این درختان حمله کرده است. این آفت تقریباً همه جنگل‌های شهری تهران را درگیر کرده است.
وی تأکید کرد: اگرچه شهرداری تهران در حال حاضر به‌طور جدی در حال مقابله با این آفت است، اما باید تأکید کنم که تنها راه علمی و مؤثر برای کنترل آن، قطع درختان آلوده و سپس دفن یا سوزاندن چوب‌های آن‌هاست. این موضوع در فضای رسانه‌ای مطرح شده که شهرداری در حال قطع درختان است یا حتی به دنبال فروش چوب آن‌هاست. اما این ادعا به‌طور کامل نادرست است. چوب درختان آلوده اصلاً قابلیت بهره‌برداری یا استحصال ندارد و تنها باید سوزانده شود.
مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران با اشاره به نشانه‌گذاری درختان گفت: در مواردی که مشاهده می‌شود درختان علامت‌گذاری و سپس قطع می‌شوند، این اقدام به منظور جلوگیری از گسترش آفت به سایر مناطق جنگلی تهران انجام می‌شود.
تأمین آب دریاچه چیتگر و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در دستور کار شهرداری تهران
باغخانی‌پور، از تأمین کامل آب دریاچه چیتگر خبر داد و گفت: با تفاهم‌نامه‌ای که با وزارت نیرو منعقد شده، دیگر مشکلی از نظر تأمین آب دریاچه چیتگر وجود ندارد و منابع مورد نیاز آن تأمین شده است.
وی با اشاره به اهمیت سازگاری گونه‌های گیاهی با اقلیم منطقه افزود: درختان جنگلی تا ۳ تا ۵ سال نیاز به آبیاری دارند و اگر پس از این مدت نیز به آبیاری نیاز باشد، به این معناست که آن گونه با شرایط منطقه سازگاری ندارد.
بخش خصوصی در اجرای نیروگاه‌های خورشیدی فعال است
باغخانی‌پور با اشاره به اجرای نیروگاه‌های خورشیدی در سطح شهر تهران گفت: تمام این پروژه‌ها توسط بخش خصوصی اجرا می‌شود و مجریان متنوعی دارد.
وی همچنین از احداث پنج تصفیه‌خانه محلی توسط شهرداری تهران خبر داد و افزود: ۱۵ تصفیه‌خانه دیگر نیز در حال احداث است که به کاهش فشار بر منابع آب زیرزمینی کمک خواهد کرد.
مصرف برق شهرداری تهران و برنامه توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر
وی میزان مصرف برق سالانه شهرداری تهران (بدون احتساب مترو) را ۳۰۰ گیگاوات اعلام کرد و گفت: برای تأمین این میزان برق، به یک نیروگاه ۲۰۰ مگاواتی نیاز است. طبق قانون، نهادهای دولتی موظف‌اند ۲۰ درصد از برق مصرفی خود را از منابع تجدیدپذیر تأمین کنند. بر همین اساس، در سال ۱۴۰۴ برنامه‌ریزی کرده‌ایم تا ۳۰ مگاوات از برق مصرفی را از انرژی خورشیدی تأمین کنیم.
وی سیاست امسال شهرداری را حرکت به‌سوی نیروگاه‌های خورشیدی با مقیاس متوسط عنوان کرد.
توسعه خانه‌های محیط زیست و نقش مشارکتی مردم
مدیرکل محیط زیست شهرداری تهران همچنین از افتتاح سه هزار خانه محیط زیست در سال ۱۴۰۳ خبر داد و گفت: از امسال توسعه کیفی این خانه‌ها در دستور کار قرار گرفته است. ما از همه شهروندان تهرانی دعوت می‌کنیم تا به‌عنوان بازوهای مشارکتی در پروژه‌های شهری به خانه‌های محیط زیست بپیوندند.
وی خاطرنشان کرد: تمام پروژه‌های شهری تهران پیش از اجرا توسط اداره کل محیط زیست غربالگری می‌شوند و هیچ بودجه‌ای برای پروژه‌ها آزاد نمی‌شود مگر آن‌که پیوست محیط‌زیستی آن تأیید شده باشد.
افتتاح نخستین دهکده محیط زیستی تهران در پاییز ۱۴۰۴
باغخانی پور، از اجرای طرح‌های گسترده زیست‌محیطی در سطح شهر تهران خبر داد و اعلام کرد: در سال جاری، نخستین دهکده محیط زیستی تهران در جنوب شهر به بهره‌برداری خواهد رسید.
وی در توضیح اقدامات اخیر شهرداری تهران در حوزه محیط زیست شهری گفت: پروژه‌هایی نظیر احداث نیروگاه‌های خورشیدی در تصفیه‌خانه‌های فاضلاب شهری، پایش منابع آلاینده در سطح شهر به‌ویژه در اصناف و مشاغل خدماتی، کیفیت‌بخشی به خانه‌های محیط زیست و توانمندسازی و آموزش مردم محلی از جمله برنامه‌هایی است که در حال اجراست.
وی با اشاره به اهمیت مشارکت مردمی و ارتقای دانش محیط زیستی شهروندان افزود: خانه‌های محیط زیست به‌عنوان مراکز محلی، نقش مهمی در آموزش، آگاهی‌بخشی و توانمندسازی جوامع محلی ایفا می‌کنند. در همین راستا، ارزیابی پروژه‌های شهری با رویکرد محیط زیستی نیز در دستور کار قرار دارد.
مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران، با اعلام یک خبر خوش برای شهروندان تهرانی گفت: ان‌شاءالله در سال جاری، نخستین دهکده محیط زیستی تهران را در جنوب شهر افتتاح خواهیم کرد. این دهکده، یک مجموعه گردشگری-تفریحی خواهد بود که تمامی عناصر و زیرساخت‌های محیط زیستی در آن پیش‌بینی شده است. بازدیدکنندگان، اعم از مدارس، دانشگاه‌ها یا شهروندان عادی، می‌توانند با تمامی ابعاد محیط زیستی همچون تصفیه‌خانه‌ها، نیروگاه‌های خورشیدی، مسیرهای دوچرخه‌سواری، مسیرهای پیاده‌روی، فضای سبز مطلوب و سایر عناصر زیست‌محیطی آشنا شوند.
باغخانی پور اظهار کرد: دهکده محیط زیستی تهران به صورت فازبندی‌شده اجرا خواهد شد و فاز اول آن ان‌شاءالله در پاییز ۱۴۰۴ به بهره‌برداری خواهد رسید. در مراحل بعدی نیز بخش‌های دیگر این پروژه افتتاح خواهد شد تا شهروندان بتوانند از این فضای منحصربه‌فرد نهایت استفاده را ببرند.
سگ‌گردانی پدیده‌ای اجتماعی است، نه محیط‌زیستی
مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران، با اشاره به برخی برداشت‌های نادرست در حوزه محیط زیست، تأکید کرد: نگهداری حیوانات خانگی و پدیده «سگ‌گردانی» را نباید به عنوان فعالیت‌هایی محیط‌زیستی قلمداد کرد.
وی در این رابطه گفت: اینکه برخی تصور می‌کنند نگهداری از حیوانات خانگی یا سگ‌گردانی مصداق فعالیت زیست‌محیطی است، کاملاً اشتباه است. این مسئله نه تنها محیط‌زیستی نیست، بلکه آسیب‌های جدی به محیط زیست وارد می‌کند. بسیاری از سگ‌های ولگرد که امروز تهدیدی برای اکوسیستم‌های شهری و طبیعی هستند، نتیجه رهاسازی و نگهداری غیراصولی توسط انسان‌هاست.
وی افزود: از مردم عزیز خواهش می‌کنم که نگهداری از حیوانات، به‌ویژه سگ، را به‌عنوان موضوعی غیرمحیط‌زیستی تلقی کنند. البته پدیده سگ‌گردانی یک موضوع اجتماعی است و باید به شکل قانونی در چارچوب دستگاه‌های مربوطه بررسی شود. اگر در آینده بستر قانونی مشخصی برای آن فراهم شود، شهرداری تهران نیز ورود خواهد کرد. اما در شرایط فعلی، این موضوع خارج از اولویت‌های محیط‌زیستی شهرداری تهران است.
باغخانی پور در ادامه به اقدامات مهم شهرداری تهران در جهت بهبود کیفیت محیط زیست شهری اشاره کرد و گفت: براساس قانون هوای پاک، شهرداری موظف است سرانه فضای سبز را به ۱۵ مترمربع برای هر شهروند تهرانی برساند. خوشبختانه اکنون این عدد به ۱۷ متر مربع رسیده و از این نظر، شهرداری تهران یک گام جلوتر از قانون حرکت کرده است.
وی در عین حال خاطرنشان کرد: هرچند میانگین سرانه فضای سبز در شهر تهران قابل قبول است، اما در برخی مناطق، این سرانه حتی به ۵ متر مربع هم می‌رسد. بنابراین، هرگونه توسعه‌ای که در شهر انجام می‌شود، باید هم‌زمان با توسعه فضای سبز همراه باشد. در همین راستا، فاز اول کمربند سبز تهران به اجرا درآمده که تاکنون ۵۰ هزار هکتار فضای سبز ایجاد شده و هزار هکتار دیگر نیز به‌زودی به این مجموعه اضافه خواهد شد.
مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران همچنین از تمرکز شهرداری بر راهکارهای نوین در مدیریت منابع آب خبر داد و گفت: مهم‌ترین راهبرد ما در حوزه آب، استفاده حداکثری از پساب تصفیه‌شده توسط شرکت آب و فاضلاب است. در حال حاضر، پنج تصفیه‌خانه فعال در تهران داریم و پانزده تصفیه‌خانه دیگر نیز در دست احداث است. هدف ما این است که میزان استفاده از پساب‌های تصفیه‌شده را به ۱۴۰ میلیون مترمکعب برسانیم تا فشار بر منابع آب زیرزمینی و چاه‌ها کاهش یابد.
باغخانی پورتأکید کرد: نگاه ما به محیط زیست در شهرداری تهران، یک نگاه راهبردی، علمی و آینده‌نگر است و همه برنامه‌ها با هدف بهبود کیفیت زندگی شهروندان و حفاظت از منابع طبیعی شهر پیگیری می‌شود.
احداث زباله‌سوز ۶ هزار تنی در تهران با همکاری شهرداری و سازمان حفاظت محیط زیست
مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران از اجرای پروژه احداث زباله‌سوز ۶ هزار تنی در شهر تهران خبر داد و گفت: شهرداری تهران از طریق سازمان مدیریت پسماند، مدیریت و اداره سایت‌های مختلف حوزه پسماند را برعهده دارد. این پروژه مهم با همفکری و مشورت اداره کل محیط زیست شهرداری تهران و همکاری سازمان حفاظت محیط زیست در حال پیگیری است.
باغخانی‌پور افزود: تمرکز شهرداری تهران در حال حاضر بر روی اجرای این پروژه بزرگ است و در صورت رعایت همه ملاحظات زیست‌محیطی، این زباله‌سوز تا پایان امسال به مرحله بهره‌برداری خواهد رسید.
وی با اشاره به حجم بالای پسماند شهری در تهران اظهار کرد: در حال حاضر روزانه حدود ۷۵۰۰ تن زباله در شهر تهران تولید می‌شود که تمامی آن‌ها توسط شهرداری تهران جمع‌آوری می‌شود. از این مقدار، نزدیک به ۱۵۰۰ تن به صورت مکانیزه بازیافت می‌شود و باقی‌مانده زباله‌ها که عمدتاً زباله‌های‌تر هستند، در زباله‌سوز جدید سوزانده خواهند شد.
مدیرکل محیط زیست شهرداری تهران همچنین خاطرنشان کرد: هدف از احداث این زباله‌سوز، تولید برق از طریق سوزاندن زباله‌های‌تر است و پیش‌بینی می‌شود این مجموعه بتواند حدود ۱۳۰ مگاوات برق تولید کند.
وی افزود: در صورت تحقق این پروژه، گام بزرگی در جهت مدیریت پایدار پسماند و کاهش آلاینده‌های محیطی در کلان‌شهر تهران برداشته خواهد شد.
باغخانی‌پور از همکاری و همراهی سازمان حفاظت محیط زیست در پیشبرد این پروژه تقدیر کرد و ابراز امیدواری کرد که با ادامه تعامل و هم‌افزایی، پروژه زباله‌سوز تهران در زمان مقرر به بهره‌برداری برسد.
